sobota, 30 grudnia 2017

Nowy Rok, Dionizos, Chrystus i Orfeusz - dlaczego razem?

Rytuał komunii wszędzie jest taki sam, czy to będzie picie wina z dionizyjskiego pucharu, czy ze świętego chrześcijańskiego kielicha; ale poziom świadomości, jaki rytuał daje uczestnikowi, jest różny. Uczestnik misteriów dionizyjskich spogląda wstecz widząc początek wszystkiego – „narodziny z pioruna”, ciśniętego przez boga w oporne łono Matki Ziemi. Na freskach z pompejańskiej Villa dei Misteri, które obrazują ów ryt, bóg w postaci przerażającej maski odbija się w dionizyjskim pucharze, z którego pije inicjowany. Później widać jeszcze kosz z cennymi owocami ziemi oraz fallusa będącego kreatywnym symbolem boskiej manifestacji zasady rozmnażania i wzrostu.

Ilustr.: Rytuał dionizyjski zilustrowany na wielkim fresku w Villa dei Misteri w Pompejach. Inicjowany otrzymuje puchar Dionizosa, w którym widzi odbicie wiszącej za nim maski boga. Jest to symboliczne przyjęcie napoju zawierającego boskiego ducha – można powiedzieć analogicznego do ceremonii podniesienia kielicha w trakcie mszy w Kościele katolickim.

Odmiennie do powyższego, patrzącego wstecz poglądu skupionego na odwiecznym cyklu przyrody – narodzin i śmierci, misterium chrześcijańskie wskazuje naprzód – ku ostatecznej nadziei zjednoczenia inicjowanego z bogiem transcendentnym. Matka Natura pozostaje z tyłu wraz z jej wszystkimi pięknymi przemianami pór roku, zaś centralna postać chrześcijaństwa oferuje duchową pewność, gdyż jest Synem niebiańskiego Boga.
Jednak tych dwoje na swój sposób zlewa się w postaci Orfeusza – boga, który przypomina Dionizosa, ale spogląda naprzód w kierunku Chrystusa. Psychologiczny sens tej pośredniej postaci został opisany przez szwajcarską autorkę Lindę Fierz-David w jej interpretacji rytu orfickiego zobrazowanego w Villa dei Misteri:

Orfeusz uczył, śpiewając i grając na lirze, jego śpiew miał taką moc, że opanował całą przyrodę; kiedy śpiewał, do jego liry zlatywały się ptaki, ryby opuszczały wodę i mu nadskakiwały. Uspokajał się wiatr i morze, rzeki płynęły ku niemu pod górę. Nie padał śnieg, ani nie było gradobicia. Za Orfeuszem wędrowały drzewa, a nawet kamienie; przy jego boku nieopodal owiec spoczywały tygrys i lew, a wilki przy jeleniu i sarnach. Co to znaczy? Oznacza to, że dzięki boskiej zdolności wglądu w cykl naturalnych zdarzeń… zjawiska przyrodnicze zyskują wewnętrzną harmonię. Wszystko staje się jasne, a wszystkie stworzenia zaspokojone, gdy w akcie uwielbienia światło natury reprezentuje mediatora. Orfeusz jest ucieleśnieniem oddania i pobożności; symbolizuje religijną postawę, która rozwiązuje wszelkie konflikty, bowiem w ten sposób cała dusza zwraca się ku temu, co leży po drugiej stronie wszelkiego konfliktu… I czyniąc to, staje się prawdziwym Orfeuszem; czyli dobrym pasterzem, jego prymitywnym wcieleniem...

Ilustr. . Orfeusz zaklinający swą pieśnią dzikie bestie (mozaika z czasów rzymskich).


Ilustr. 50. Orfeusz mordowany przez trackie kobiety (waza 470 p.n.e.).

Ilustr. 51. Chrystus jako Dobry Pasterz (mozaika ok. 425 roku n.e.) Zarówno Orfeusz, jak i Chrystus równolegle uosabiali archetyp człowieka natury, co także oddaje dzieło Cranacha, prezentując naturalną niewinność człowieka,



Orfeusz zarówno w postaci dobrego pasterza, jak i mediatora zwraca na siebie uwagę zrównoważeniem pomiędzy religią dionizyjską a chrześcijaństwem. Zarówno Dionizos, jak i Chrystus występują w podobnych rolach, aczkolwiek – jak już wspomniałem – odmiennie zorientowanych w czasie i przestrzeni: jeden reprezentuje cykliczną religię wywodzącą się ze świata chtonicznego, a drugi boską oraz eschatologiczną (lub ostateczną). Te serie zdarzeń inicjacyjnych, wywodzących się z kontekstu religijnej historii, są nieustannie powtarzane z praktycznie wszelkimi możliwymi indywidualnymi wariacjami w marzeniach sennych oraz fantazjach współczesnych ludzi.

Zachęcam do zakupu ksiązki "Człowiek i jego symbole" z 30 %  bonifikatą. Wszystko, co potrzeba, to wpisać twoje dane - 
Imię, adres email i chęć zakupu książki do formularza, a na tydzień przed jej wyjściem z drukarni dostaniesz kod promocyjny.
Czas ważności kodu/promocji ograniczony jest do 30 dni od otrzymania kodu. Podanie kodu w sklepie internetowym Wydawnictwa KOS zapewni ci rabat !
Nie ma żadnych przedpłat itp. !
Szacowana cena detaliczna ok. 100 zł
Cena z rabatem ok. 70 zł
(książka format a5 ok. 400 str, ponad 180 ilustracji)

kliknij w link formularza i zapisz się:
https://goo.gl/forms/QRzCYfapHw5kh8Lr1

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz